ਫੋਨ ‘ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਮਰਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ ਕੋਈ ਵੀ ਕਾਲ, ਸਰਕਾਰੀ ਅਲਰਟ

ਫ

ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਅਜਨਬੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਮਰਜ ਨਾ ਕਰੋ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਕਾਊਂਟ ਹੈਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਤੁਹਾਡੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਤਕ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗਣ ਲਈ ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਟਵਿੱਟਰ ਹੈਂਡਲ ‘ਸਾਈਬਰ ਦੋਸਤ’ ਰਾਹੀਂ OTP (ਵਨ ਟਾਈਮ ਪਾਸਵਰਡ) ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਾਲ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ ਨਾ। ਕਾਲ ਦੇ ਰਲੇਵੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਓਟੀਪੀ ਜਾਣ ਕੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਖਾਲੀ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਖਾਤੇ ਵੀ ਹੈਕ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 155260 ‘ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ cybercrime.gov.in ‘ਤੇ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਾਈਬਰ ਦੋਸਤ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਓਟੀਪੀ ਹੈ ਜੋ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੌਰਾਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਦਾਖਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਪੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਆਪਣਾ OTP ਨੰਬਰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਫ਼ੋਨ ਅਤੇ ਮੈਸੇਜ ਰਾਹੀਂ OTP ਵੀ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮੈਟਰੋ, ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ, ਪਾਰਕ ਸਮੇਤ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਮੁਫਤ ਵਾਈਫਾਈ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਇੰਟਰਨੈਟ ਅਤੇ ਮੁਫਤ ਵਾਈਫਾਈ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਪਬਲਿਕ ਵਾਈਫਾਈ ਦੁਆਰਾ ਆਨਲਾਈਨ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਫ੍ਰੀ ਵਾਈਫਾਈ ‘ਚ ਕੁਝ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਨਲਾਈਨ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਤੁਹਾਡੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ, ਕਦੇ ਵੀ ਪਬਲਿਕ ਵਾਈਫਾਈ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨਾ ਕਰੋ।