ਨਕੋਦਰ: ਨਕੋਦਰ ਦਾ ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਦਕਰ ਚੌਂਕ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਮੁਹਤਵਪੂਰਨ ਜਨਤਕ ਥਾਂ ਹੈ, ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਬੇਹੱਦ ਖਤਰਨਾਕ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੈ। ਹਰ ਸਵੇਰ ਇਸ ਚੌਂਕ ‘ਤੇ ਕਈ ਮਿਸਤਰੀ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਦਿਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ‘ਚ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ, ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਮਿਹਨਤਕਸ਼ ਲੋਕ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਕਈ ਐਸੇ ਗੁੰਡਾਈ ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮੁਸੀਬਤ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਬਦਹਾਲ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਛੇੜਛਾੜ ਅਤੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਡਰਾਵਣੀ ਸਥਿਤੀ
ਲੇਬਰ ਚੌਂਕ ‘ਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮਿਸਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਮਜਬੂਤੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸ਼ਲੀਲ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਘਟੀਆ ਵਚਨਾਸ਼ਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਕੂਲ, ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਕੰਮ ‘ਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਥਾਂ ਇਕ ਖਤਰਾ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਕੁੜੀਆਂ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਰਾਹਦਾਰੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਮਿਸਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵਿੱਚੋ ਕੁੱਝ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਠਰਕੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਸ਼ਲੀਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਬਰਕਰਾਰ ਹਨ। ਇਹ ਛੇੜਛਾੜ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਖਤਰਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸਮਾਜਕ ਕਦਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਲਾਤ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਅਤੇ ਅਨਮੋਲ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁੜੀਆਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ, ਡਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ‘ਤੇ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਜੋ ਇਹ ਸਮਾਜ ਦੇ ਮੂਲ ਕਦਰਾਂ ਨੂੰ ਭੈੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਖੁੱਲਾ ਦੌਰ: ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ ਦਾ ਗਲਤ ਇਸਤਮਾਲ
ਇਹ ਚੌਂਕ, ਜੋ ਕਿ ਕਈ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮੁਹਤਵਪੂਰਨ ਸਥਾਨ ਹੈ, ਉਥੇ ਇਹ ਮਿਸਤਰੀ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸ਼ਰਮ ਦੇ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਜਥੇ ਬਣਾ ਕੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਿਗਰਟਾਂ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਖਾਲੀ ਪਈਆ ਰੇਹੜੀਆਂ ਓਹਲੇ ਬਹਿ ਕੇ ਸ਼ਰਾਬਾਂ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਆਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਥਾਨਕ ਪਰਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਬੁਰਾ ਅਸਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਸਧਾਰਨ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਨ, ਉਥੇ ਇਹ ਬਦਅਮਨੀ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਮਾਹੌਲ ਹੋਰ ਹੀ ਬੁਰਾਈਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਗਰ ਕੋਈ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦੁਕਾਨ, ਰੇਹੜੀ ਤੇ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਰੇਹੜੀ ਸਮਾਨ ਸਮੇਤ ਗਾਇਬ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦੇਖਕੇ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹੋਰ ਨੌਜਵਾਨ, ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਮੁੱਖ ਕਦਮਾਂ ਤੋਂ ਹਟ ਰਹੇ ਹਨ।
ਜਾਨਲੇਵਾ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਧਮਕੀਆਂ: ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਜਮਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼
ਇਹ ਹਾਲਾਤ ਸਿਰਫ਼ ਛੇੜਛਾੜ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਮਜ਼ਦੂਰ ਘੱਟ ਪੈਸਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਬਦਮਾਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੁੱਝ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਜਾਨੋਂ ਮਾਰਨ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਗਰੁੱਪ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਡਰ ਦੇ ਉਸ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਹਮਲੇ ਕਈ ਵਾਰ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਹਮਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੋਜ਼ਮਰਾ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਤਹਿਸ ਨਹਿਸ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਹਮਲੇ ਸਿਰਫ਼ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਡਰ ਦਾ ਮਹੌਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ ਦੀ ਗ਼ੈਰਦਖਲੀ ਅਤੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਕਮੀ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੰਭੀਰ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਬੇਹੱਦ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਹੈ। ਨਕੋਦਰ ਦੇ ਲੇਬਰ ਚੌਂਕ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਿਸਤਰੀ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਬਿਨਾਂ ਸਰਗਰਮ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ ਕੋਲ ਨਾ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਸੂਚੀ ਹੈ, ਨਾ ਕੋਈ ਡਾਟਾ। ਇਹ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਗਰੁੱਪ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਭੱਜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਹਰ ਇੱਕ ਹੱਲਚਲ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ, ਤਾਂ ਅਪਰਾਧ ਅਤੇ ਬਦਕਾਮੀ ਵੀ ਬੇਹੱਦ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸਮਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਅਤੇ ਪਰਸ਼ਾਸ਼ਨਿਕ ਕਦਮ
ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਹੱਲ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ, ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬਿਲਕੁਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ‘ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੋ ਸਕੇ।
ਦੂਜਾ, ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਮੁਕਾਬਲਤਮਿਕ ਪੈਟਰੋਲਿੰਗ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਗਲਤ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪਕੜ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਰਹੇ।
ਤੀਜਾ, ਸਥਾਨਕ ਪਾਰਸ਼ਦਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਧਾਇਕਾ ਬੀਬੀ ਇੰਦਰਜੀਤ ਕੌਰ ਮਾਨ ਨੂੰ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਿਆ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਨਾਜ਼ੁਕਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਦਿਆ ਠੋਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਅਦੇਸ਼ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਨੇ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਅਪਣੀ ਇੱਕ ਨਿਜੀ ਟੀਮ ਬਣਾ ਕੇ ਇਸ ਮਸਲੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣ ਅਤੇ ਬਣਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ। ਜੇਕਰ ਲੇਬਰ ਚੌਂਕ ਵਿੱਚ ਮਿਸਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬੈਠਦੇ ਇਹਨਾਂ ਬਦਮਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵਧੇਰੇ ਬਦਤਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਗੰਭੀਰ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਸਮਝਦਾਰ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨਾਲ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
